Manuel Schadwald

Inleiding
Voor de lezers die niet weten wie Manuel Schadwald is, zal ik eerst even uitleggen wie hij is. In juli 1993 verdween de twaalfjarige Manuel Schadwald uit Berlijn. Hij woonde bij zijn moeder. Zijn ouders waren gescheiden en de Duitse politie registreerde hem als weggelopen (bron). De lezers zullen zich ongetwijfeld afvragen wat Manuel Schadwald in hemelsnaam te maken heeft met de onderwerpen die ik tot nu toe heb behandeld. Dat is heel simpel, aangezien ik al in een eerdere blog heb geschreven dat het zogeheten HIK-team (Handel In Kinderen) van de Rotterdamse politie oorspronkelijk was opgericht om Manuel Schadwald op te sporen die zeer waarschijnlijk in het kinderprostitutiecircuit van Rotterdam was beland. In deze blog wil ik graag uitgebreid ingaan op de zaak van Manuel Schadwald. 

Manuel Schadwald in de zomer van 1993 (bron (reupload door mij))

Netwerkaflevering van 21 april 1998: Deel 1 en deel 2 op YouTube
Deze aflevering begon met een politie-inval in Waalre. Deze politie-inval vond plaats op 7 februari 1992. De politie trof daar een aantal mannen aan die kinderporno aan het bekijken waren. Verder werd daar een veertienjarige jongen aangetroffen die werd gemasseerd door een volwassen man. Drie keer raden wie daar ook werd aangetroffen? Nee, geen Joris D., maar de Duitser Lothar G. Er werd bij die inval een antwoordapparaat in beslag genomen met de stem van Lothar G. erop. De stemmen werden door Netwerk aan de hand van het proces-verbaal opnieuw ingesproken. Lothar G. zat vervolgens twee maanden in voorarrest, maar door een vormfout kwam hij weer vrij. De eerste keer dat hier mogelijk sprake was van een toevalligheid? Lothar G. ging vervolgens verder met zijn activiteiten. Hij runde zoals ik al eerder had gezegd een jongensbordeel in Rotterdam onder de neus van de Rotterdamse politie. 

Netwerk ging in deze aflevering aan de hand van niet-openbare documenten, telefoontaps en andere bronnen in op het falen en achterhouden van cruciale informatie door de Rotterdamse politie in de zaak van Manuel Schadwald. Lothar G. kon ongestoord door gaan met kinderprostitutie en mensensmokkel. De zaak van Manuel Schadwald begon voor de Rotterdamse politie op een dinsdagmiddag in januari 1993 wanneer er een tipgever zich meldde bij een politiebureau in Rotterdam omdat hij een tip had over de dingen die in het pand van Lothar G. gebeurde. Hij had een vermoeden dat er dingen gebeuren met minderjarige kinderen (in zijn ogen) die het daglicht niet kunnen verdragen. In de zomer van 1993 (op 4:41 van deel 1 staat de mogelijke datum van het telexbericht: 22 juli 1993) ontving de Rotterdamse politie van hun Duitse collega's een telexbericht over de activiteiten van Lothar G. aan de Beverstraat in Rotterdam. Er werden kinderpornofilms gemaakt met minderjarige kinderen op dat adres. Het ging vooral om kinderen om Oost-Duitsland. Ondanks deze informatie startte de Rotterdamse politie geen onderzoek naar de activiteiten van Lothar G. Een jaar later kreeg de Rotterdamse politie weer een tip over Lothar G. en Henk S. Deze tip ging over dat het tweetal een escortbureau dreven waarin minderjarige jongens uit Oost-Europa werden gehaald. Op 22 mei 1994 kwam er weer een tip met dit keer een verslag van een veertienjarige jongen waarin hij beschrijft dat er aan kinderprostitutie wordt gedaan. Ik vind het erg vreemd dat de Rotterdamse politie destijds geen onderzoek had ingesteld naar aanleiding van deze tips. Het gaat toch hier om ernstige strafbare feiten. Ik vind het ook een lachertje dat de Rotterdamse politie eens in de maand langs het pand van Lothar G. reed. De zedenrechercheurs sloegen al helemaal de plank mis door de ernst van de zaak te onderschatten. Uit een getapt telefoongesprek met Lothar G. bleek dat de politie hem verwittigd had dat er een klacht tegen hem was binnengekomen en dat hij even langs moest komen. Lekker slim om hem dan indirect in te seinen dat hij het zo rustig aan moest doen. Hij kon dan mogelijke bewijzen wegmoffelen. 

In de zomer van 1994 doen twee minderjarige jongens aangifte bij de politie in Berlijn. Ze deden aangifte van hetgeen wat hen was overkomen. Ze werden onder valse voorwendselen naar Rotterdam gelokt en ze kwamen uiteindelijk te werken in het bordeel van Lothar G. in Rotterdam. De minderjarige jongens verklaarde dat er in het bordeel van Lothar G. zich een jongen bevond die in Duitsland al een jaar vermist was. Zijn naam: Manuel Schadwald. Er werd internationaal naar hem gezocht en zijn moeder verscheen zelfs bij het televisieprogramma Vermist om aandacht te vragen voor zijn vermissing. Op 5 juli 1994 deed de Duitse politie een verzoek aan de Nederlandse politie om mee te helpen om Manuel Schadwald te vinden. Verder werd weer het bordeel van Lothar G. genoemd. Nadat een Duitse hulporganisatie de noodklok luidde bij de Nederlandse autoriteiten, kwam de Rotterdamse politie pas eindelijk in actie in deze zaak. Er meldde zich weer een getuige bij de politie dat Manuel Schadwald in Rotterdam was gesignaleerd. Nadat die getuige een verklaring had afgelegd, formeerde de Rotterdamse politie het HIK-team. Het HIK-team had twee doelstellingen. De eerste doelstelling was het vinden van Manuel Schadwald en de tweede doelstelling was het oprollen van de organisatie van Lothar G. Vervolgens begon het HIK-team telefoongesprekken te tappen en observeren. Dit leidde uiteindelijk tot het oprollen van de bordelen van Henk S. en Lothar G. 

Het HIK-team faalde wel in haar doelstelling om Manuel Schadwald te vinden. Er werd gezegd dat Manuel Schadwald daar niet was aangetroffen. In de aflevering wordt gezegd dat wie de stukken bij de rechtbank had doorgekomen, mogelijk tot deze conclusie kon komen. De politiejournaals met betrekking tot deze zaak zijn door een 'technische fout' vernietigd. Iets te toevallig als je het mij vraagt. We gaan even terug in de tijd naar 19 september 1994 om 23.26. Lothar G. werd goed in de gaten gehouden door een observatieteam en zijn telefoon wordt afgetapt. Een kwartier later (rond 23.45) ziet het observatieteam dat Lothar G. met een jongen naar buiten komt. Ze liepen samen naar een shoarmatent vlakbij, waar ze ook naar binnen gingen. In die shoarmatent zaten al drie Poolse jongens die naar Nederland waren gesmokkeld. De Rotterdamse politie ontkende dat zij Manuel Schadwald hadden gezien, maar het journaal van de politie zei dat het juist wel ging om Manuel Schadwald. In het HIK-Journaal (te zien op 17:47 van deel 1) stond juist dat het observatieteam Manuel Schadwald juist wel herkende als een van de jongens die met Lothar G. was. De Rotterdamse politie ontkende dit juist omdat Manuel Schadwald een 'algemeen' uiterlijk had voor jongens in dat circuit. Dit is in tegenspraak met het standpunt van het observatieteam die overtuigd was dat het wel degelijk ging om Manuel Schadwald. Drie observanten hadden namelijk Manuel Schadwald herkend. Het observatieteam kwam vervolgens voor het dilemma om Manuel Schadwald op te pakken en zodoende het onderzoek naar Lothar G., Henk S. en hun klanten in gevaar te brengen of Manuel te laten lopen om het onderzoek niet in gevaar te brengen. In de regel is het zo dat er moet worden ingegrepen wanneer er een reëel gevaar bestaat dat er iemand iets zal overkomen. 

Het observatieteam wist niet hoe te handelen, dus ze probeerde iemand van het rechercheteam te pakken te krijgen, maar dit lukte ook niet. Verdere instructies over hoe te handelen wanneer Manuel Schadwald zou worden aangetroffen waren er niet. Het observatieteam besloot uiteindelijk om hem te laten lopen, met mogelijke fatale gevolgen. Niemand heeft ooit meer wat van hem vernomen. In het journaal van de politie stond verder niks over het feit dat de observanten Manuel Schadwald hadden herkend. Weer iets te toevallig als je het mij vraagt. Hun Duitse collega's en de ouders van Manuel werden lekker op de hoogte gehouden over het feit dat Manuel in Rotterdam of in Amsterdam was gezien. Uiteindelijk vertrok een dag later nadat de observanten Manuel Schadwald hadden gezien in het gezelschap van Lothar G. een auto met drie Poolse jongens en een andere jongen met bestemming Düsseldorf. 

Manuel Schadwald in Amsterdam geweest?
In een documentaire (Frans gesproken en Nederlands ondertiteld) op YouTube over Internationaal Kindermisbruik over de zaak-Zandvoort overhandigde op een gegeven moment een handelaar in kinderporno een cassette aan Marcel Vervloesem van de Werkgroep Morkhoven. Deze cassette heette 'Madeira'. Bij deze cassette zat als 'bijvangst' wat andere cassettes met kinderporno. Op een van die cassettes werd Manuel Schadwald herkend door een Rotterdamse politieagent (vanaf 28.51 in de documentaire). De beelden in deze fase van de documentaire zijn afkomstig van het actualiteitenprogramma Nova. 

In de documentaire wordt op een gegeven moment gezegd dat men dingen heeft ontdekt die voor de moeder van Manuel moeilijk te bevatten zijn, omdat die dingen nogal complex in elkaar zaten (30.40 van de documentaire). Het gerucht ging dat Manuel voor zijn verdwijning een paar keer werd gezien bij de Bahnhoff Zoo in Berlijn. Dit was een plek waar jongens zich prostitueerde. De zelfhulpvereniging 'Mann O Meter' kreeg een jaar naar de verdwijning een telefoontje. De beller wilde anoniem blijven en de beller vertelde dat de kleine Manuel uit Berlijn in Amsterdam was gestorven. Vervolgens werd er een signalement gegeven van een man tussen de 45 en de 50 jaar met een lengte van 1.80, grijs krullend haar en een snor. 

Verder in de documentaire wordt er een stuk gewezen met Marcel Vervloesem en Robbie van der Plancken. Het was Marcel Vervloesem van de Werkgroep Morkhoven gelukt om in het netwerk door te dringen en de nodige feiten te verzamelen. Dit zorgde ervoor dat Robbie van der Plancken in actie kwam. Dit resulteerde in een ontmoeting op 4 juni 1998 in Amsterdam. Deze ontmoeting werd opgenomen voor de camera. Marcel Vervloesem stelde Robbie van der Plancken vragen over Manuel Schadwald (vanaf 40.01 van de documentaire). Robbie van der Plancken geeft toe dat hij Manuel vanaf 1993 kent. Hij had hem ontmoet in Berlijn. Robbie stelt in het gesprek dat Manuel Schadwald niet was ontvoerd. Hij vertelde dat Manuel niet bepaald blij was en dat het gezelschap (wat andere jongens en de onvermijdelijke Lothar G.) naar Hamburg ging. Robbie gaf in dit gesprek toe dat de jongens werden geronseld voor de kinderprostitutie. Volgens Robbie van der Plancken ging Manuel van Berlijn naar Hamburg om vervolgens in Rotterdam te belanden. Op de vraag of Manuel nog leeft gaf Robbie van der Plancken een omslachtig antwoord. Eerst wil hij de vraag ontwijken, maar later vertelt hij dat Manuel mogelijk zou leven (vanaf 49.10 van de documentaire). 

Die Welt
In de Duitse dagblad Die Welt verscheen een artikel over Marc Dutroux. Voordat ik het artikel ga bespreken, wil ik even zeggen dat mijn Duits niet zo goed is. Mocht ik een fout maken in de vertaling, dan kunnen jullie dit zeggen zodat ik de fout(en) eruit haal. Het artikel ging over Marc Dutroux die een onderdeel zou zijn van een Europees netwerk van kinderhandel en kinderprostitutie. Het artikel leek niet te gaan over Manuel Schadwald, maar via Robbie van der Plancken die een schakel in het netwerk vormde omdat hij in Berlijn jonge jongens lokte om vervolgens die jonge jongens te laten werken in die bordelen in Rotterdam en Amsterdam is de schakel wel te vinden. Er schijnt volgens het artikel een film te zijn waarop Manuel Schadwald tijdens het schieten van een kinderpornofilm sterft. Dit is een zogeheten snuff-movie. Volgens de getuige stierf Manuel Schadwald in een bungalow in de omgeving van Amsterdam door verstikking en hij werd daarna door zijn hoofd geschoten (bron). 

Het eind van het artikel in het Duitse dagblad Die Welt ging in op de rol van de Nederlandse politie in de zaak van Manuel Schadwald. Het onderzoek naar de verdwijning van Manuel Schadwald werd in 1995 gestopt. De Amsterdamse politie waarschuwde hun Berlijnse collega's om hun onderzoeksactiviteiten te staken naar de verdwijning van Manuel Schadwald omdat dit tot niks zou leiden. Men moest ook verklaren om niks te zeggen over deze zaak. Tenslotte werd er aan toegevoegd dat deze zaak onder een slechte gesternte zou vallen (bron en bron).

Aandacht voor de zaak
In de jaren die daarop volgde kreeg de zaak nog wel de nodige aandacht. Onder meer Jan Poot besteedde in 2011 aandacht aan de zaak door middel van een geplaatste advertentie in het Haarlems Dagblad (bron). In zijn advertentie die vooral ging over Joris Demmink stond dat een bron aan hem in 2009 had gezegd dat er een groot pedofielennetwerk in Den Haag zou zijn. Niet alleen Joris Demmink werd genoemd, maar ook meer topambtenaren en politici. In de advertentie stond verder dat het niet alleen ging om een netwerk in Den Haag, maar dat het netwerk zich uitstrekte over Europa met Amsterdam. Dit werd althans beweerd door het al reeds genoemde dagblad Die Welt en haar ochtend-dagblad Der Berliner Morgenpost. 

De geplaatste advertentie werd smeuïger doordat Jan Poot vertelde in de advertentie dat hij in augustus 2010 een brief had gekregen van een zekere niet-anonieme getuige die zichzelf beschikbaar stelde voor commentaar en feitelijke onjuistheden met betrekking tot het dossier. De meest zorgwekkende mededeling van die getuige ging over Manuel Schadwald. Manuel Schadwald was vermoord aan boord van het jacht Apollo en ene Joris Demmink zou daar bij aanwezig zijn geweest. Dit werd ook later gezegd door Marcel Vervloesem (bron). Er werd de vraag gesteld hoe deze getuige dit nou zo zeker wist. De getuige stelde dat hij in opdracht van de BVD was geïnfiltreerd in de betreffende pedofielen-bende via onder meer Stichting De Maasdam. Manuel Schadwald zou vervolgens in een zak met verzwaarde stenen in het IJsselmeer zijn gegooid. Wat zou hier van waar zijn?

De Werkgroep Morkhoven is al een hele tijd bezig met de zaak van Manuel Schadwald. Een van de laatste dingen die vielen te melden omtrent deze zaak is dat de Werkgroep Morkhoven de documenten van Manuel Schadwald hadden gevonden. Verder werden naast die documenten ook de schooltas van Manuel Schadwald en een brief van Manuel gevonden. Dit werd volgens de Werkgroep Morkhoven op een Nederlandse locatie gevonden (bron). 

Slot
Het is een heel lang stuk geworden over Manuel Schadwald. De optimist in mij hoopt dat hij nog in leven is, maar ik moet realistisch zijn en erkennen dat de kans zeer groot is dat hij niet meer leeft. Ik heb in dit stuk meer indirect mijn visie gegeven op de zaak Manuel Schadwald. Hier zal ik nu meer inzoomen op het handelen van de Nederlandse politie (meer in het bijzonder de Rotterdamse politie).

Ik zou eigenlijk wel willen weten door welke vormfout Lothar G. in 1992 na twee maanden voorarrest op vrije voeten kwam. Dat is mij niet duidelijk geworden. Wat mij zeker zorgen baart was het optreden (of het niet-optreden) van de Rotterdamse politie. De Rotterdamse politie kreeg concrete tips over het doen en nalaten van Lothar G. Het lijkt me duidelijk dat hier wel zeker sprake was van tenminste een redelijk vermoeden van een ernstig misdrijf. Verder vind ik het erg opmerkelijk dat ze Lothar G. hadden verwittigd dat iemand een klacht had over hem en dat hij het zo even 'rustig' aan kon doen met zijn activiteiten. De Rotterdamse politie kwam pas eindelijk in actie toen een Duitse hulporganisatie de noodklok luidde. 

Het HIK-Team had duidelijk gefaald met betrekking tot een van haar doelstellingen: het terugvinden van Manuel Schadwald. Dat de politiejournaals waren vernietigd door een 'technische fout', zet ik mijn vraagtekens bij. Als je het mij zou vragen, dan zou dit een goede truc zijn om de Duitse politie ervan te overtuigen dat Manuel Schadwald helemaal daar niet was. De vraag is dan waarom. De Rotterdamse politie ontkende in de aflevering van Netwerk dat het observatieteam Manuel Schadwald had gezien, maar het HIK-journaal sprak juist wel van het feit dat Manuel Schadwald was gezien door het observatieteam. Het is natuurlijk amateurisme van de bovenste plank dat er geen scenario's klaarstonden voor het geval dat Manuel Schadwald zou worden gezien. Verder was het nogal knullig dat er niemand te bereiken was bij het rechercheteam toen het observatieteam ze nodig had. Verder heb ik geen goed woord over voor het mogelijke optreden van de Amsterdamse politie die hun Berlijnse collega's zeer waarschijnlijk waarschuwde dat de zaak Manuel Schadwald onder een slechte gesternte zou vallen. Had de politie orders van hogerhand gekregen?